مقدمه
پارابنها گروهی از مواد شیمیایی هستند که از دهه 1920 به طور گسترده به عنوان نگهدارنده مصنوعی در محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده میشوند. از آنجایی که لوازم آرایشی حاوی موادی هستند که میتوانند تجزیه بیولوژیکی شوند؛ این مواد شیمیایی برای جلوگیری و کاهش رشد باکتریهای مضر و کپکها به آن اضافه میشود و ماندگاری محصول را افزایش میدهد. نگرانی در مورد این مواد شیمیایی این است که مطالعات علمی نشان میدهد[1] که پارابنها میتوانند هورمونهای بدن را مختل کنند و به باروری و اندامهای تولیدمثلی آسیب برساند و ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهند. پارابنها همچنین میتوانند باعث تحریک پوست شوند.
چه محصولاتی حاوی پارابن هستند؟
پارابن در طیف گستردهای از محصولات شوینده، محصولات نیازمند به آبکشی و بدون نیاز به آبکشی مورد استفاده قرار میگیرد؛ مخصوصاً آنهایی که محتوای آب بالایی دارند؛ مانند شامپوها و نرمکنندهها که مردم هر روز از آنها استفاده میکنند. خواص ضد میکروبی آن در قارچها و باکتریهای گرم مثبت موثرتر است. مرطوبکنندهها، پاککنندههای صورت و پوست، ضدآفتابها، دئودرانتها، ژلهای اصلاح، خمیردندان، لوازم آرایش و بسیاری از محصولات دیگر حاوی پارابن هستند. آنها از طریق پوست جذب بدن میشوند؛ متابولیزه میشوند و از طریق ادرار و صفرا دفع میشوند.
استفادههای دیگر
تعدادی از غذاها و نوشیدنی ها نیز حاوی پارابن هستند؛ در سال 1970 پروپیلن پارابن به عنوان یک ماده ایمن شناخته شد که برای افزودن به غذا تا مقدار 0.1 درصد موردی ندارد؛ اما به تازگی با توجه به اثری که پارابن بر سلامتی میگذارد این مورد نیاز به بازنگری مجدد میباشد.
انواع پارابن
لوازم آرایشی معمولا حاوی مخلوطی از انواع مختلف پارابنها هستند. متیل، اتیل، پروپیل، ایزوپروپیل، بوتیل و ایزوبوتیل پارابن رایجترین آنها است. به اصطلاح پارابنهای زنجیره کوتاهتر، متیل و اتیل، به صورت ترکیبی استفاده میشوند. در حالی که بوتیل پارابنها اغلب به تنهایی استفاده میشوند. زنجیره طولانیتر، پروپیل و بوتیل، با فعالیت استروژنی قویتر مرتبط هستند.
اثرات سلامتی
اختلال غدد درون ریز و تولیدمثل
پارابنها میتوانند مانند هورمون استروژن در بدن عمل کنند و عملکرد طبیعی سیستمهای هورمونی را مختل کنند که بر عملکرد دستگاه تناسلی مردانه و زنانه، باروری و زایمان تأثیر میگذارد. پارابنها همچنین میتوانند در تولید هورمونها اختلال ایجاد کند؛ برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد پارابنها را به عنوان یک گروه از جمله پروپیل و بوتیل پارابن به عنوان مواد شیمیایی مختلکننده غدد درون ریز بالقوه شناسایی کرده است.
تاثیرات محیطی
پارابنها همچنین با آسیبهای زیست محیطی مرتبط هستند؛ زیرا طبق نتایج آزمایشگاهی حتی سطوح پایین بوتیل پارابن میتواند مرجانها را از بین ببرد. پارابنها هچنین در آبهای سطحی، ماهیها و رسوبات شناسایی شدند.
اقدامات برای محافظت در برابر پارابن
اگرچه زمان زیادی لازم است تا نگهدارندههای ایمنتر جایگزین نگهدارندههای قدیمیتر شوند ولی به طور کل میزان دوز قابل قبول نگهدارنده پارابن میتواند بدون ایجاد بیماری در زمینههای محدود استفاده شود و هنوز هم تاثیر بسیار موثری در از بین بردن میکروب ها دارد.
در حال حاضر تا حد قابل تاملی استفاده از نگهدارندههای کم خطر جایگزین پارابن شده است و این مسئله سبب ایجاد نقطه قوتی در محصولات شده است. شرکت لاله اکباتان از ابتدای فعالیت خود سعی در تولید محصولاتی باکیفیت و ایمنتر داشته و هر روزه برای این هدف تلاش میکند. محصولات برند استلو لاین مو و محصولات شوینده برند داتیس و کنز فاقد پارابن و از این رو محافظ سلامت استفادهکنندگان میباشد.
References
[1] T, Stoiber, “What are parabens, and why don`t they belong in cosmetics,” ewg, 9 April 2019. [Online]. Available: https://www.ewg.org/what-are-parabens//.
درج دیدگاه